Kể từ xưa đến nay, cuộc sống con người luôn luôn hòa mình với thiên nhiên cây cối. Cũng bởi vậy mà trong không gian vùng quê Việt Nam xưa đã có câu: ‘Trước cau, sau chuối’. Đây chính là những khái niệm về cây cảnh đầu tiên đã được hình thành. Dần dần cuộc sống hiện đại ngày cảnh phát triển, thú chơi cây cảnh được nâng lên một tầm cao mới. Không chỉ là những cây cau, bụi chuối nữa mà đó còn là những cây thế, cây bonsai uy nghiêm dáng đẹp như các quan, vua chúa ngày xưa. Là một trong những thành phố phát triển nhất cả nước, Hải Phòng cũng không nằm ngoài xu thế đó. Thị trường cây bonsai, cây thế Hải Phòng cũng theo đà phát triển mạnh mẽ.
Thú chơi bonsai, cây thế Hải Phòng
Tại Việt Nam, chúng ta thường gọi thú chơi cây là “Bồn cảnh”, “Chậu cảnh”. Còn cái tên Bonsai được bắt nguồn từ Nhật Bản với ý nghĩa tương tự. Xưa kia, thú chơi tao nhã này thường chỉ phổ biến ở những gia đình quyền quý như quan lại, vua chúa. Ngày nay, thú chơi cây cảnh đã phổ biến đến nhiều tầng lớp khác nhau mà đặc biệt ở lớp người lớn tuổi, những người yêu thích cái đẹp thiên nhiên. Đây là thú chơi lành mạnh, giúp cho đời sống tinh thần thêm phong phú. Chẳng vậy mà các cụ xưa có câu: Yêu cây, yêu hoa, hóa ra yêu đời. Chơi cây cảnh đã trở thành một nếp văn hóa lâu đời của dân tộc Việt nói chung và cộng đồng chơi cây bosai, cây thế Hải Phòng nói riêng.
Yêu bonsai không có nghĩa là chỉ yêu cái đẹp của tạo hình mà phủ nhận đi vẻ đẹp tự nhiên của những loài cây thiên nhiên bởi tạo hóa. Thực tế rằng cây nào cũng có nét đẹp riêng, cây nào cũng quý nhưng với nghệ thuật bonsai, cây được chăm chút, gọt giũa bởi bàn tay tài hoa, cần mẫn và kiên trì của những nghệ nhân thì vẻ đẹp đó đã được nâng lên một đẳng cấp khác. Để có được những chậu cây cảnh như ý, các nghệ nhân cần phải có trái tim yêu cây cỏ thực sự. Đúng như câu nói: “Người đi nhanh trên cát không để lại dấu vết gì”, một nghệ nhân đỉnh cao là người có thể biến một cây cảnh thông thường trở thành một tác phẩm cây thế đẹp mà không hề để lại vết cắt hay các nét đục khoét thô thiển. Bên cạnh đó là rèn luyện tính kiên nhẫn để chăm sóc, tạo hình cũng như thưởng thức vẻ đẹp của bonsai, thậm chí có thể mất đến hàng giờ để cảm nhận được vẻ đẹp tiềm ẩn của nó. Vẻ đẹp của bonsai, cây thế không đơn thuần chỉ chỉ ở gốc, rễ, thân cây hay các thế cây độc đáo mà còn thể hiện ở ý nghĩa, sự sáng tạo và những giá trị nhân văn mà người nghệ nhân muốn truyền tải đến mọi người.
Phân loại cây bonsai, cây thế Hải Phòng
Cây cảnh bonsai, cây thế Hải Phòng tùy theo kích cỡ mà chia thành ba loại là cây mini (một người bê), cây cỡ trung (khoảng 2 đến 4 người khiêng) và cây cỡ đại. Sự đa dạng kích cỡ, khối lượng này giúp cho cây cảnh phù hợp với nhiều loại không gian trưng bày khác nhau.
Các nghệ nhân xưa đã chọn ra 10 loại cây cảnh gọi là Thập toàn, tạo thành 3 bộ chính làm căn bản cho nghệ thuật bon sai là tam đa, tứ linh và tứ quý.
Tứ linh gồm 4 loại linh vật là Long, Lân, Quy, Phượng, tương ứng với các cây Đa, Sung, Xanh, Si. Đây là những loại cây thân gỗ trường thọ lưu niên, có sức khỏe tốt, xanh tươi bốn mùa,thể hiện sức sống mãnh liệt dẻo dai vượt mọi gian khó.
Tứ quý chính là Tùng, Cúc, Trúc, Mai hợp với tứ thời Xuân Tùng, hạ Trúc, thu Cúc, đông Mai, thể hiện khí thái của bậc đại trượng phu quang minh lỗi lạc.
Tam đa gồm 3 loại cây Sung, Lộc vừng, Vạn thọ. Đây là ba khát vọng mà ai cũng muốn trong đời là Phúc, Lộc, Thọ.
Các tiêu chí đánh giá bonsai, cây thế Hải Phòng
Thú chơi cây cảnh thường tập trung vào 4 yếu tố chính: Nhất hình, nhì thế, tam chi, tứ diệp. Thứu nhất chính là hình dáng của cây, nhìn vào đây người ta sẽ thấy ngay cây đẹp hay xấu. Tiếp theo là thế cây, giúp tăng thêm vẻ đẹp tiềm ẩn cho cây và mang theo ý nghĩa phong thủy tốt. Chúng ta thường thấy tam chi, tứ diệp tức là cây cảnh thường uốn lượn thành 3 tầng tán, 4 đoạn thân, 5 chùm nhánh. Điều này tượng trưng cho tam cương (Quân thần, phụ tử, phu phụ), tam tòng (tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử), tứ đức (công, dung, ngôn, hạnh) và ngũ thường (Nhân, lễ, nghĩa, trí, tín).
Bên cạnh đó, chơi cây bonsai, cây thế Hải Phòng được nâng tầm nghệ thuật với ba tiêu chí: Cổ, kỳ, mỹ.
– Cổ là cổ thụ. Đây là các cây lâu năm đã đạt đến độ cổ lão. Hiện nay thình thành hai loại là cổ lão tự nhiên và cổ lão nhân tạo. Người chơi thường ưa chuộng cây cổ lão tự nhiên hơn, vì nó mang đúng bản chất của thiên nhiên.
– Kỳ tức là kì lạ, độc đáo. Phải có sự sáng tạo, kỳ lạ mới giúp cho cây cảnh thoát ra khỏi sự chân phương và đơn điệu, tạo ra những đường nét độc đáo cho rễ, thân, cành mà vẫn giữ được tổng thể hài hòa. Người ta gọi đó là “Kỳ mộc”.
– Mỹ là vẻ đẹp tổng thể của cây, hay chính là cái ngoại hình của cây. Cây bonsai, cây thế phải bắt mắt, hình thế ấn tượng, tôn được cái “cổ” và “kỳ” của cây, tạo cảm xúc mạnh cho người thưởng ngoạn.
Trên đây là những thông tin cơ bản về cây bosai, cây thế Hải Phòng mà bạn cần phải biết. Nếu chưa có kinh nghiệm lựa chọn cây cảnh thì bạn hãy đến ngay với chúng tôi để được tư vấn và lựa chọn được cho mình mẫu cây cảnh phù hợp và ưng ý nhất nhé.
